giovedì 11 ottobre 2012

Su segretu





Cun sos ojos uffiados e rujos dai su piantu, Luisa ripondet:
“Nono nono, custa criadura non podet  bennere a su mundu. Comente fatto… cales roccas mi leo….”
In s’appusentu dai su bascone fut intrende un oju de sole e Anna , setzida affacca, comente l’at bida tremulendesi e tirende cun sas manos nevosas sos chirrios de su  pannelleddu, ponzendeli sa manu in coddos, proat a l’accunostare:
“Como cammadi unu pagu, ses troppu abolotada. Mira chi su chi ses pensende ‘e faghere non est unu giogu de pitzinnos. Abesumeu cres  chi siat una passizada? E chissà cantas bostas ti nd’as a impudare.”
“Nono  nono, e chie la campat?”
“Si campant puru sos putzones de s’aera. Ant immannadu a nois a pane e chibudda e pro cussu non semus creschidas sanas!”
“Sa padrona puru m’at nadu chi mi che cheret fora intro de istaghida; non at de si brigare cun su maridu pro a mie”
“E ande ‘e femina de caridade!”
“Cun cale faccia torro a bidda. Ite isgonza. Ite dannu. Devo acciappare caschi remediu…. Non poto dare custu dolore a mama mia, non poto atzantarare totta sa familia.”
“Como no bei penses”
“No bei penses? Babbu meu, si enit a l’ischire, mi occhit a rustagliu.
T’aia giamadu ca cheria ajudu dai te, invece..”
Carignendeli sos pilos, Anna sighit:
“Invece, no ti lessas suprafaghere dai su disiperu. Pensa che giughimus sempre calicunu a costazu. Deus non at fitzos abbandonados; poi, ammentadi, chi ognunu devet aere su coraggiu de affrontare su chi li toccat dai sa vida chenza chiscare caminu cutzu. As a bidere chi su tempus arrangiat cosas medas. Solu in sa moste non b’at remediu. Su chelu non restat sempre annuadu, benit puru su serenu.”
“Tue faeddas bene c’as una bon’intrada, ma deo teracca anzena dai cando aia treigh’annos, a cal’ala mi ostulo? Cussu vigliaccu est ipparidu e ,daghi so andada a lu chiscare, sa mama no at cheffidu intendere nudda.”
“E ite t’ippetaisti; sos riccos non si nde ponent de iscrupulos, trattant sos poveros che istratzos betzos.”
Cun sos cuidos subra sa banca, mantenzendesi sa conca cun ambas manos, Luisa sighit sa rejone sua:
”Ite nde podes ischire tue, de ite so proende deo e de ite dia cherrere faghere, cando invece mi sento solu renusciada? Chie non at dinari devet solu pigiare s’ischina.”
Un’iscutta manna si cagliant mudas, cun sos ojos fissos a terra.
Su tempus chi bastat a Anna a si torrare a bidere in cussu lettinu….su segretu chi giughiat cuadu in su coro e chi li pesaiat ancora che unu contone.
Issa puru fut una pisedda immalisciada, cando fut pastida cuntenta da una iddighedda de su Campidanu a Casteddu, pro faghere su corso de infemmiera.
Aiat comintzadu a tribagliare dai pagu, cando si fut agattada impicciada.
Nisciunu si fut abizadu de nudda; in familia ischiant chi fut andada a Milano a faghere in ateru corso.
Aiat fattu tottu a sa sola e  aiat proadu in pedde sua su disiperu de s’anima chi che l’aiat ippinta a su puntu de…….e i sos pessamentos suos funt ancora imbrigliados dai s’ammentu.
Anna si nde pesat, andat affacca a su bascone dende sas palas a Luisa, fissende chenza lu idere unu rattu de mimosa chi su entu fut zanzighende in s’ostu.
Comente Luisa sighit nende:
“Proa  a ti ponnere in sos pannos mios.”
Anna ch’inguglit sa salia, faghet unu repiru mannu pro si dare coraggiu, ca li costaiat meda su chi fut a punta a narrere e, senza si ostare, sempre abbaidende a fora chenza idere, ca cun su coro  che fudi in ateru logu:
“In sos pannos tuos bi so istada degh’annos como e dai tando no ap’apidu pius pasu” ripondet tott’in d’una.
Luisa impamparriat sos ojos e iscustat che fragelleda: non li pariat beru su chi fut intendende, propriu Anna fentomada in bidda pro essere una giovana seria e comente si toccat!
“Pro more de s’anima tua, non lu fettas cuss’ibaglju.”
- sighit Anna -
Mira chi solu a tie, so cuffidende custu segretu chi aia dezisu de ch’interrare cun megus.
In su vapore chi mi ch’at giuttu a continente, apo piantu totta notte.
E i su viaggiu in su trenu, comente mi lu poto immentigare in mesu a una comitiva allegra  cun piseddas de s’edade mia riende e ciaschende e deo andende a su cravariu?
No isco narrere pius comente, ma, che in d’unu sonnu feu, mi che so apida in cuss’istanzinu frittu, cun su coro pius nieddu de sa die malaitta e i s’anima annuzada che i su chelu.
Sa chi m’at fattu sa faina pariat de ghiacciu, solu pagas peraulas pro narrere chi aiat finidu, ma su ch’apo idu appoi, ancora mi lassat chenza briu, mazada che deghina ‘e linu e pagu poto  drommire a denotte: in sas manos cun sos guantes giughiat s’istruminzu. Non mi chelu poto ogare dai conca. Lu giutto ancora in ojos: pariat unu morotuleddu de petta biaitu, insambinadu, o assumancu gai m’est paffidu; cand’issa l’at postu in su mammaru frittu de su pianu de su cantaranu, at comintzadu a si movere……fut biu!
Che una fritza, unu lampu frittu m’at attraessadu s’ischina, si m’est annuada sa vista e mi so dimajada.
Daghi mi sunt torrados sos sensos, m’est pigada sa frebba a baranta.
Abbaida,  ancora mi pigat  sa tudda rea rea.
Dai tando non so istada pius sa matessi: ogni allegria est istrobbada dai s’ammentu, ogni tristura mi chi ettat in d’unu mare de piantu.
So allizada e chenza fruttu. Non brinches cussa lacana comente apo fattu deo.”
Non narat ateru ca, su nodu chi si li fut postu in bula, non la lassat sighire e si ch’andat chenza un’ateru tunciu, a conca bascia.
Che funt barigados degh’annos, cando una die chi Anna fut cominzende su turnu, in su repastu sou, ant ricoveradu una pitzinna  ch’aiat s’appendicite.
Comente la idet, at unu mamentu gai che unu lampu de maraviglia; no, non si fut  ibbagliende: cussa pitzinna che giughiat addainanti, fut linta e pinta cudda Luisa…
“E ite ti giamas ?”
li preguntat.
“Luisa”
“Deo connosco a mama tua.”
“Deo no nd’apo ‘e mama , est mosta sa die chi so naschida.”

2 commenti: