Comente pro ogni trabagliu, totta sa familia bi fut impignada.
Los faghimis una chida primma de sa festa e, dai sas
dies innanti ammanitzaimis tottu su chi bi cheriat: sos ingredientes: farina,
tuccaru, osos, ozu ‘e immanu e ozu poschinu pro sos pirichittos, pabassa,
nughe, mendula dusche e ranziga pro sos amarettes, casu pro sas casadinas,
limone e aranzu pro rattare sa buccia, su pistiddu pro sas tiriccas, sos
diavolinos pro sos pabassinos, s’anice istelladu e i sos licores. Bi cheriat
tres o battor dies, ca nde faghimis meda non solu pro nois, ma pro ricambiare sos chi
retzimis dai sos bighinos, dai sos parentes e pro nde giughere a calchi familia
in luttu, a su duttore e a sos padres.
Filippa nos nde faghiat pesare chitto, no
ibarratzaimis nemmancu e lassaimis sos lettos isconzos; su postale e i sos
bascones de nanti restaiant serrados e non cheriat ch’aeremus abestu a
nisciunu.
In coghina sa banca e i sa mesa funt pienas de istezos, fuschettas, cocciares,
truddas, lebbreris, tatzas, piattos, rattacasu e i sas lamas appiradas subra
sos furreddos.
Faghimis sos biscottos, sos pirichittos, sos
amarettes, sos pabassinos, sa tiriccas, sas casadinas, sos anicinos, sos
bianchinos e pro sos Battijmos puru su gattò e i sos licores cun s’ipiritu, su
tuccaru e i s’essenzia: Alchermes, Strega di Benevento .
Coghiat Filippa, ch’istaiat totta die in giana ‘e
furru, nois infarinaimis sas lamas e bei assentaimis sos dusches manu manu chi
funt prontos. Che giughimis sas lamas a sa domo ‘e su furru, Filippa las
sistemaiat in sas palas de linna e che las infurraiat. Daghi nde los bogaiat, los
assentaimis in sas canistreddas e los assazaimis casdos casdos.
Cando funt bellos e bonos, segundu Filippa, su meritu
fut tottu su sou, in casu contrariu, sa neghe fut de mama. Che los pigaimis a sos appusentos de
subra e, daghi funt pienos sos lettos e i su cantaranu, coscaimis sas cadreas e
bi ponimis sos canistreddos pienos de tottu cussu bene ‘e Deu. Non fut finida
ca devimis cappare sos pirichittos e i sos pabassinos.
Sa cappa fut unu pagu diffitzile a la faghere bene;
m’ammento cantu mi doliat su bratzu ca
si deviat battere sa giara de
s’ou, chentza si frimmare mai fintz’a cando fut
bianca che nie e tando si comintzaiat a bi ettare, a buttiu a buttiu, su
tuccaru isostu uddende: la proaimis in caschi dusche resessidu male e si
andaiat bene comintzaimis a cappare e in sos pabassinos bi ponimis, subra sa
cappa ancora casda, sos diavolinos colorados.
Ma in finitia podimis linghere sos cocciares, sas
fuschettas e, cun su poddighe, nde ratzigaimis tottu su chi fut restadu in sos
istezos.
A poi de caschi die, daghi sa cappa fut asciutta ene, preparaimis sos piattos e a mie e a Maria
toccaiat a los giughere a parentes, amigos e pessonas de reguasdu. Funt sos cumandos chi
faghimis cuntentas, ca tottu nos daiant s’istrina.
Sas frijolas si faghiant a Carrasegare. Filippa
fut mastra e i sas frijolas longas suas
funt ispeciales, bellas e bonas: non m’ammento, mancari sia anziana, de nd’aere
mandiga pius bonas.
Sa die chi las faghimis accroccaimis e no aberimis a
nisciunu.
Primma si suighiant, poi s’ammoddigaiant cun su latte
intro ‘e su lebbreri, si poniat sa madrighe
e si lassaiant pesare.
Nonnu preparaiat sa braja in sa ucca de su furru,
poniat sa tribide e una sastaiana manna,
lasga, cun sas costas astas e piena de
ozu ‘e immanu chi deviat buddire.
Affacca, subra a una banchittedda ponimis su lebbreri cun s’impastu e un istezu
cun s’abba e intro s’imbudu cun sa maniga longa unos tres prammos pro ghi non
s’esserat brujada friende, sas
fuschiddas e i sa trudda de linna.
Poniat su poddighe a tuppare s’istampa de s’imbudu
fattu dai Coccoleddu cando lu pienaiat cun sa trudda; l’ippostaiat subra sa sastaina cun s’ozu uddende, nde
ogaiat su poddighe e i sa pasta comintzaiat a falare. Giraiat s’imbudu a
caragolu e faghiat sa frijola. Cun sas foschiddas la giraiat pro la cogher’a
s’ster’ala, poi nde la ogaiat, sempre cun sas fruschiddas de linna; la poniat
in d’un ateru lebbreri e bi ettaimis subra tuccaru meda.
Istaimis tott’inghiriados e i sas primmas imbudadas
mancu las bidimis; zedimis solu daghi nos nde consolaimis.
Friiat oras e aimis frijolas pro duas chidas e ogni
die, poi ustadu e chenadu, nonnu las iscasdiat in sa greglia, ma a mie, comente
ogni cosa mi piaghiant pius frittas.