Incunzaimis fintzas su triguindia chi ettaimis sempre
in su cunzadu de Piscialoru.
A
santuaini si comintzaiat a preparare su terrinu, si tzappaiat e si concimaiat
cun sun ledamine de su caddu.
A
bennalzu si torraiat a laurare e tra mastu e abrile si semenaiat. Cun sa
tzappa, a sa distantzia de unos tres prammos, si faghiant sos toffos e , intro,
s’ominne bi ettaiat tres o battoro ranos a una profundidade de duos o tres
poddighes.
Comente essiant sas piantinas, si
nde tiraiant sas pius feas, si lassaiant sas pius fostes e cun sa tzappa
s’assaccarraiant sas raighinas.
Sas
piantinas creschiant, si faghiant sempre pius astas, s’ippuntaiant e sighiat un’atera passada de
tzappa.
Ippettaimis
sempre chi nonnu, esserat torradu dai campagna, ca nos battiat su triguindia
cun sos ranos teneros teneros, ancora biancos.
Mama,
l’isfozaiat e lu poniat a arrustire in sa braja de su furreddu: de cantu nos
piaghiat nos brigaimis ca nde cherimis sempre de pius. Custu puru, non poto
faghere a mancu de lu narrere, est unu de sos sabores antigos pius bonos, de sa
pitzinnia.
Daghi fut giompidu, in sos
primmos de austu si nde oddiat. Si nde
attiat a domo in sos saccos e che los ibboidaimis in sa terratza manna.
Su
primmu trabagliu fut a l’isfozare. Sa foza si poniat a dibanda ca serviat pro
sos animales e, paste, nos la pediant pro si faghere sos saccones (sas
tremattas).
Sas pitzinnas nde tiraimis sos
“pilos » e los impreaimis pro sas poppias.
Lassaimis
calchi die su triguindia isterridu in terratza, pro siccare ene in su sole.
Ogni tantu lu giraimis e fut unu divertimentu pro me e i sas pitzinnas de
affacca, ca a s’iscutza ch’intraimis in mesu a lu ostulare gioghende e riende.
Comente daiat bosta su sole, lu cavaccaimis cun sos lentolos de
trigu pro s’umidu.
Su
trabagliu pius longu, fut però a
l’isgranare tott’a manu, aggiummai a ranu ranu. Non solu nois de familia ma
calchi ighina e i sas cumpagneddas de affacca, nos setzimis inghiriadas a
nonnu, chi leaiat su triguindia, l’appoggiaiat a unu banchittu chi si poniat addainanti
e poi , cun d’unu punzone, passaiat tra
battoro o chimbe filas de sos ranos e gai nos fatzilitaiat su trabagliu.
A un’a unu, nos lu porriat e cun su poddighe mannu, nd’istaccaimis sos ranos
dai su cau. Mancu su cau si che furriaiat ca serviat pro atzendere su fogu e i
sos pitzinnos mascios si nde leaiant a cantu podiant pro giogare: los
accoppiaiant a duos a duos cun su giuale chi si faghiant cun d’unu bicculu de
linna e faghiant finta chi funt sos boes.
Daghi
fut tott’isgranadu, su ranu puru s’isterriat a assoliare e daghi fut siccu ene,
che lu pigaimis a sos orrios in s’isostre.
Si
masghinaiat che i su trigu, e dai sa farina faghimis sa pulenta e i su pane
triguindia e, cando, in s’ierru lu mandigaimis untinadu in su lasdu e in sa
sastitza, no nde linghimis sos poddighes.
Paste
nd’impreaimis comente ‘e proenda pro su
caddu e i s’iscastu lu ettaimis a sas puddas.