Sa
zente de como, non leat mancu sa podda a atzendere un allumminu, bastat girare
su rubinette e i su furreddu de sa cucina a gas est prontu cun su fogu, ma
sessant’annos faghet, in sas domos bi funt sos furreddos a carvone.
Funt
fattos in muradura, in su pianu b’aiat unu boidu cun s’abertura puru a s’ala ‘e
nanti, de una trintina de centimetros de lasgaria e de profundidade, in ue si
che tzaccaiat su furreddu de ghisa cun
sa greglia, chi non deviat toccare su
fundu in ue che falaiat sa chejna chi daghi fut meda si nde ogaiat cun sa
palittedda.
Subra
sa greglia si poniat su carvone e s’atzendiat dai fatta ‘e die pro uddire su
latte e faghere su gaffè pro s’immurzu.
Si
lassaiat sa braja sutta sa chejina pro la torrare a acchiccare pro coghere su
mandigu de s’ustu e de sa chena.
Ogni
familia si faghiat sa provvista de su carvone. Sos montagninos assumancu duas
bostas s’annu, passaiant a lu endere e non si cumprendiat chie fut pius nieddu,
su carvone o issos matessi chi l’aiant fattu e chi giughiant sempre in conca
unu saccu de navutza a disa de cappucciu,
chi lis cavaccaiat puru sos coddos.
Daghi
faghimis su fittu, nonnu los cumbidaiat a biere e, si aiant aju, nos contaiant
comente si faghiat su carvone: si poniant in d’unu logu in paris e in mesania
piantaiant unu palu altu e, cun sos rattos de linna de chescu, in gir’in giru,
faghiant un’ispessia de piramide a iscalitta. Sistemaiant sa linna fitta fitta,
e, pro tappare sos ispatzios boidos che tzaccaiant rattos pius minores, in modu
chi non s’esserat asciada sa fiacca. Appoi assaccarraiant tottu cun sa terra,
ca gai, sa linna, podiat brujare a pianu a pianu. Nde ogaiant su fuste de mesu
e, in su boidu chi lassaiat, chi giamaiant sa ziminera, poniant sa braja atzesa
e tappaiant. Comintzende dai sa punta, in altu bi faghiant calchi pertusu pro
s’aria e, a segundu de su colore de su fumu chi essiat, nde faghiant ateros
sempre pius a ingiosso.
Pro
ottennere su carvone, bi cheriant dai bindighi a vinti dies. Sos carvonajos drommiant
affacca a sa chea, ca li deviant dare tentu die e notte, proite bastaiat pagu a che finire tottu in chejina.
Daghi sa linna fut totta brujada, si lassaiat istudare. Pienaiant sos saccos de
carvone e andaiant a sas biddas a lu endere.
Ho visto questo lavoro solamente nei documentari. Una cosa davvero affascinante, e quanto ci vuole veramente poco perché questi per una disattenzione vada tutto in fumo. L'esperienza è importantissima per qualsiasi cosa si faccia.
RispondiEliminaGrazie del commento. E' proprio cosi' . Oggi che e' un mestiere quasi scomparso affascina ancora. A presto.
RispondiEliminaBuona Pasqua carissima.
RispondiEliminaGrazie di cuore con i piu cordiali auguri anche per te. E auguri di ogni bene.
RispondiElimina